
Uważność i depresja
Uważność jako wsparcie
w walce z depresją
- Beata Cugowska
- 03.04.2025
- 0 Comment

Depresja – wyzwanie współczesnego świata
Depresja to jedno z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych naszych czasów. Według Światowej Organizacji Zdrowia, do 2030 roku stanie się najczęściej występującą chorobą na świecie. Dotyka milionów osób niezależnie od wieku, statusu społecznego czy sytuacji życiowej.
Jednym z obszarów, które w ostatnich latach zyskują coraz większe uznanie w profilaktyce i terapii depresji, jest uważność (mindfulness). Jej praktyka może nie tylko zmniejszać ryzyko pojawienia się depresji, ale także łagodzić jej objawy i wspierać proces zdrowienia.
Uważność jako tarcza ochronna przed depresją
Regularna praktyka uważności nie tylko zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania na depresję, ale również łagodzi jej objawy, gdy już się pojawi.
Praktyka ta może wpływać na sposób, w jaki doświadczamy własnych myśli i emocji. Dzięki uważności uczymy się dostrzegać i rozpoznawać swoje myśli oraz emocje bez oceniania ich. W rezultacie negatywne myśli, które mogą prowadzić do rozwoju depresyjnych stanów, nie są już postrzegane jako absolutna prawda.
Uważność, rozumiana jako cecha, jest powiązana z umiejętnością regulacji afektu i samoakceptacji – kluczowych elementów chroniących przed epizodami depresyjnymi.
Praktyka uważności pozwala:
- zmniejszyć podatność na negatywne myśli i ruminacje (uporczywe, nawracające myśli),
- spojrzeć na własne myśli i emocje z dystansem,
- wykształcić zdolność wyboru, czy chcemy podążać za negatywnymi przekonaniami o sobie,
- dostrzegać pozytywne aspekty rzeczywistości, co może wspierać pojawianie się pozytywnych emocji.

Uważność jako element terapii depresji
Terapia oparta na uważności (MBCT – Mindfulness-Based Cognitive Therapy) jest skuteczną metodą wspierającą osoby z depresją. Badania pokazują, że może być ona porównywalna pod względem skuteczności z leczeniem farmakologicznym w profilaktyce nawrotów depresji. Co więcej, w porównaniu do farmakoterapii, dodatkowo poprawia jakość życia.
Praktyka uważności w terapii pomaga:
- nauczyć się radzenia sobie z trudnymi emocjami bez ich unikania,
- zastąpić nawykowe reakcje, takie jak rozpamiętywanie czy wrogość, bardziej świadomymi i życzliwymi dla siebie odpowiedziami,
- zmniejszyć psychiczny opór wobec cierpienia, co paradoksalnie ułatwia jego odpuszczenie,
- odbudować połączenie z tym, co dla nas ważne i co nadaje życiu sens.
W efekcie osoby praktykujące uważność zaczynają mniej identyfikować się ze swoim stanem depresyjnym. Myśli, uczucia i doznania przestają być postrzegane jako trwała część tożsamości, a zaczynają być rozumiane jako przejściowe zjawiska. Taka perspektywa pomaga podejmować bardziej wspierające i adaptacyjne działania.
Kiedy instynktownie unikamy trudnych doświadczeń, często przedłużamy własne cierpienie. Co więcej, odwracając się od bólu, mimowolnie odwracamy się również od pełni życia i tego, co wartościowe. Praktyka uważności uczy nas stopniowego zbliżania się do trudnych emocji, co nie tylko zmniejsza ich intensywność, ale przede wszystkim pozwala ponownie połączyć się z tym, co jest dla nas naprawdę ważne.
Uważność jako element terapii depresji
Choć uważność jest cennym narzędziem w radzeniu sobie z depresją, nie zawsze jest wystarczająca jako jedyne narzędzie terapeutyczne. W wielu przypadkach najlepsze efekty przynosi łączenie jej z innymi metodami, takimi jak psychoterapia poznawczo-behawioralna, terapia schematów czy leczenie farmakologiczne.
Zrób pierwszy krok!
Jeśli zmagasz się z depresją lub stanami obniżonego nastroju, praktyka uważności może być cennym wsparciem na Twojej drodze do zdrowia. Pamiętaj, że rozwijanie uważności to proces, który wymaga cierpliwości i łagodności wobec siebie – dokładnie tych cech, których często brakuje nam w stanach depresyjnych. Dlatego warto rozpocząć tę praktykę pod okiem doświadczonego przewodnika, który pomoże Ci bezpiecznie stawiać pierwsze kroki.
© 2023 PoMyślnie. Wszelkie prawa zastrzeżone